(CEOVIET) -Thanh tra Chính phủ vừa có kết luận số 2099/BC-TTCP ngày 2/12/2020 gửi Thủ tướng về những  sai phạm tại dự án bất động sản số 33 Nguyễn Du và số 34-36-42 Chu Mạnh Trinh (phường Bến Nghé, Quận 1, TP.HCM) do Công ty TNHH MTV Tổng Công ty Lương thực miền Nam (Vinafood 2) thuộc Bộ NN&PTNT quản lý và sử dụng.

Theo kết luận Thanh tra Chính phủ chỉ ra hàng loạt mánh khoé của Tổng Công ty Lương thực miền Nam (Vinafood 2) và Công ty TNHH quảng cáo - xây dựng - địa ốc Việt Hân (Công ty Việt Hân) trong thương vụ thâu tóm đất công tại dự án nói trên.

Khu đất tại địa chỉ số 33 Nguyễn Du và 34 - 36 - 42 đường Chu Mạnh Trinh (P.Bến Nghé, quận 1, TP.HCM) nguồn gốc là đất công sản, do Công ty TNHH MTV Tổng Công ty Lương thực miền Nam (Vinafood 2) thuộc Bộ NN&PTNT quản lý và sử dụng. Sau giải phóng, năm 1975, khu đất này được cấp cho cán bộ, công nhân viên chức ở tạm do Thượng tướng Trần Văn Trà ký.

4 lần cố ý làm trái chỉ đạo của Thủ tướng

Theo Kết luận của Thanh tra Chính phủ, năm 2010, sau khi được TP.HCM giao dự án bất động sản tại số 33 Nguyễn Du và số 34-36-42 Chu Mạnh Trinh với diện tích hơn 6.200m2 theo dạng nộp tiền sử dụng đất một lần, Vinafood 2 lập tức liên kết, góp vốn với Công ty Việt Hân thành lập Công ty Việt Hân Sài Gòn để thực hiện dự án xây dựng khách sạn, văn phòng, trung tâm thương mại.

Trong thời gian hợp tác, Vinafood 2 đã 4 lần cố ý làm trái chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại văn bản số 1647/VPCP-KTN ngày 15/9/2015 (giai đoạn từ sau ngày 15/9/2105 đến ngày 29/1/2016). Cụ thể:

Lần thứ nhất: Vinafood 2 không thực hiện lập lại phương án sắp xếp lại 4 cơ sở nhà, đất (số 33 Nguyễn Du, số 34-36-42 Chu Mạnh Trinh) theo Quyết định số 09/2007/QĐ-TTg ngày 19/1/2007 của Thủ tướng để trình các cơ quan có thẩm quyền thẩm định và trình Thủ trướng quyết định.

Lần thứ hai: Thủ tướng giao Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chịu trách nhiệm toàn diện chỉ đạo Vinafood 2 trong việc lựa chọn đối tác đảm bảo đủ năng lực thực hiện dự án tại dự án bất động sản số 33 Nguyễn Du và số 34-36-42 Chu Mạnh Trinh.

Ngày 25/9/2015, Bộ Nông nghiệp và PTNT có Văn bản số 7887/BNN QLDN, yêu cầu Tổng Công ty khẩn trương thực hiện ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Văn bản số 1647/VPCP-KTN ngày 15/9/2015. Nhưng Tổng Công ty LTMN không lập thủ tục liên kết, góp vốn trình Bộ Nông nghiệp và PTNT và Bộ Tài chính thẩm định và trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt theo quy định.

Tuy nhiên, Vinafood 2 lại tự ý liên kết hợp tác với Công ty Việt Hân, không lập thủ tục liên kết, góp vốn trình Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Tài chính thẩm định trước khi trình Thủ tướng quyết định.

Lần thứ ba: Mặc dù, UBND Thành phố Hồ Chí Minh, Bộ Tài chính, Bộ Nông nghiệp và PTNT đã có rất nhiều văn bản hướng dẫn và yêu cầu Tổng Công ty LTMN phải xây dựng phương án thoái phần vốn góp tại Công ty TNHH TM-DV XD Việt Hân Sài Gòn theo Luật Quản lý, sử dụng vốn nhà nước số 69/2014/QH13 ngày 26/11/2014 và Nghị định số 91/2915/NĐ-CP ngày 13/10/2015 của Chính phủ về đầu tư vốn nhà nước vào doanh nghiệp và quản lý, sử dụng vốn, tài sản tại doanh nghiệp, trình các cấp có thẩm quyền phê duyệt, nhưng Vinafood 2 không thực hiện theo quy định của pháp luật.

Ngày 25/11/2015 Vinafood 2 lại thực hiện chuyển nhượng 4 cơ sở nhà, đất nói trên cho Công ty Việt Hân Sài Gòn. Đại diện Công ty Việt Hân Sài Gòn đã dùng chính số tiền góp vốn điều lệ trong công ty để mua 4 cơ sở nhà, đất là tài sản do Vinafood 2 đang được giao quản lý để thực hiện dự án theo Quyết định số 09/2007/QĐ-TTg ngày 19/1/2007 của Thủ tướng.

Sau khi bán xong 4 cơ sở nhà đất, nhận đủ tiền đất từ Công ty Việt Hân, Vinafood 2 mới báo cáo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chấp thuận cho triển khai nhanh việc xử lý các cơ sở nhà đất tại 33 Nguyễn Du và 34-36-42 Chu Mạnh Trinh nhằm khắc phục thua lỗ trong hoạt động kinh doanh.

Lần thứ tư: "Tổng Công ty LTMN không thực hiện lập phương án bồi thường, hỗ trợ di dời 34 hộ dân đang sinh sống tại 03 cơ sở nhà, đất tại số 33: đường Nguyễn Du và 34, 36 đường Chu Mạnh Trinh trình cấp có thẩm quyền phê duyệt".

Vinafood 2 không thông báo cho UBND Quận 1 (TP.HCM) biết việc đã chuyển nhượng toàn bộ 20% góp vốn của Công ty tại Công ty Việt Hân Sài Gòn là 160 tỷ đồng cho Công ty Việt Hân. Vinafood 2 đã không thực hiện lập phương án bồi thường, hỗ trợ di dời 34 hộ dân đang sinh sống tại 3 cơ sở nhà 33 Nguyễn Du và 34-36 Chu Mạnh Trinh trình cấp có thẩm quyền phê duyệt.

Trên danh nghĩa của Vinafood 2, nhưng bản chất là để phục vụ cho Công ty Việt Hân. Việc này là sai thẩm quyền, sai về nội dung, hình thức, đối tượng và trái ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng tại Văn bản số 9405/VPCP-KTTH ngày 7/11/2013 và Văn bản số 1647/VPCP-V.I ngày 15/9/2015...

Lập dự án "ma", thế chấp Giấy CNQSDĐ trái luật

Kết luận của Thanh tra Chính phủ cũng chỉ rõ, giai đoạn từ 2010 đến cuối năm 2015, Vinafood 2 không triển khai dự án, chỉ sử dụng Giấy chứng nhận QSDĐ này để thế chấp đảm bảo nghĩa vụ trả nợ cùng một lúc cho các Công ty thành viên có cùng mục đích sử dụng vốn vay giống nhau, như: Tổng Công ty LTMN ký Hợp đồng tín dụng với Ngân hàng TMCP Kỹ thương Việt Nam (Techcombank) số CIB20140016/HĐTD ngày 05/12/2014 để bổ sung vốn kinh doanh thường xuyên cho 04 Công ty thành viên, hạch toán phụ thuộc.

Theo đó, công ty Việt Hân Sài Gòn đã lợi dụng Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (CNQSDĐ) số BB971073 kèm chứng thư xác định trị giá tài sản đảm bảo hơn 7 nghìn tỷ đồng để bảo đảm cho nghĩa vụ trả nợ cùng một lúc cho 7 công ty khác hơn 6 nghìn tỷ đồng bằng cách lập dự án khống.

7 công ty này gồm: Công ty Cổ phàn Bạch Minh Long, Công ty Cổ phần Supreme Power, Công ty Cổ phần Đầu tư Thuận Nha, Công ty Cổ phần Clover Peak, Công ty Cổ phần Đầu tư Thanh Man, Công ty Cổ phần Đầu tư Song Phú.

Theo đó, Công ty Việt Hân Sài Gòn lập hồ sơ dự án đầu tư khống đối với 4 cơ sở nhà đất nói trên, lấy tên là The Golmark Premium Tower để các công ty này ký hợp đồng tín dụng ngắn hạn với một trong các chi nhánh của Ngân hàng Thương mại Cổ phần Sài Gòn và được giải ngân ngay.

Khi các khoản vay và lãi trả cuối kỳ này đến hạn sẽ được chuyển sang chi nhánh ngân hàng khác để giải ngân và cho vay mới. Phương thức này được lặp đi lặp lại nhiều lần, số tiền vay lần sau lớn hơn lần trước.

Thanh tra Chính phủ khẳng định, dự án trên không tồn tại, không có thủ tục xin lập dự án, không có phê duyệt dự án của các cơ quan có thẩm quyền.

Đồng thời, việc thế chấp Giấy CNQSDĐ vay ngân hàng hàng nghìn tỷ đồng nói trên vi phạm các quy định của Luật Các tổ chức tín dụng đối với khách hàng của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước, Chính sách tín dụng, Quy trình lõi cấp tín dụng, Quy chế phán quyết cấp tín dụng của Ngân hàng thương mại cổ phần.

Thanh tra Chính phủ kiến nghị thu hồi tài sản

 Tổng Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng giao UBND TP.HCM xử lý, khắc phục hậu quả bằng cách thu hồi khu đất công tại Quận 1 đang bị Vinafood 2 thâu tóm. Đồng thời đã có kiến nghị Thủ tướng để xử lý vụ việc nhằm bảo đảm quản lý chặt chẽ, không gây thất thoát tài sản Nhà nước.

Cụ thể, Tổng Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng giao UBND TP.HCM trực tiếp chỉ đạo, đôn đốc và giám sát, các đơn vị có liên quan thực hiện xử lý và khắc phục hậu quả để thu hồi tài sản của Nhà nước bị thất thoát và các nội dung nêu tại Văn bản số 1107/UBND-KT ngày 30/10/2020 của UBND TP.HCM:

Giao Sở Tư pháp TP.HCM chỉ đạo và giám sát Phòng Công chứng số 7 thực hiện thủ tục khởi kiện ra TAND có thẩm quyền đề nghị tuyên bố Văn bản Công chứng số 28355 "Hợp đồng góp vốn và chuyển nhượng quyền sử dụng đất" giữa Vinafood 2 và Công ty TNHH Thương mại, dịch vụ xây dựng Việt Hân Sài Gòn (Công ty Việt Hân Sài Gòn) đã được Phòng Công chứng số 7 chứng nhận ngày 30/12/2015 là vô hiệu.

Sau khi có bản án, quyết định của TAND phát sinh hiệu lực, UBND TP.HCM chỉ đạo Sở Tài nguyên và Môi trường, Văn phòng Đăng ký đất đai TP hủy kết quả xác nhận nội dung đăng ký biến động ngày 25/3/2016, thu hồi Giấy CNQSDĐ, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất số BB971073 ngày 11/9/2010 và thu hồi đất tại 4 cơ sở nhà đất nói trên để quản lý, khai thác sử dụng theo đúng quy định của pháp luật về quản lý đất đai.

Giao UBND TP.HCM thu hồi Quyết định số 1699/UBND-DT ngày 16/4/2008 về việc phê duyệt giá trị quyền sử dụng đất và giá trị công trình xây dựng, xem xét tiền sử dụng đất đã thu và chi phí hợp lý (nếu có) hoàn trả cho Vinafood 2.

Giao Công an TP.HCM chủ trì, phối hợp các đơn vị có liên quan kiểm tra việc phá dỡ tài sản Nhà nước tại số 42 đường Chu Mạnh Trinh khi Vinafood 2 chưa thực hiện nộp tiền giá trị công trình xây dựng theo thông báo của Sở Tài chính tại Văn bản số 4165/TC-BVG ngày 25/4/2008; xác định giá trị thiệt hại tài sản Nhà nước bị phá dỡ; trách nhiệm bồi thường thiệt hại; đề xuất hình thức xử lý theo quy định pháp luật.

Giao Chủ tịch UBND Quận 1 (TP.HCM) thu hồi Quyết định số 386/QĐ-UBND ngày 7/4/2016 của Chủ tịch UBND Quận 1 về việc thành lập Hội đồng bồi thường, hỗ trợ dự án di dời các hộ dân tại số 34-36 Chu Mạnh Trinh và số 33 Nguyễn Du và thông báo kết quả đến các hộ dân đang ở trên 4 cơ sở nhà, đất này biết.

Giao Cục thuế TP.HCM chủ trì, phối hợp Sở Kế hoạch và Đầu tư xác minh làm rõ việc gian lận thuế thu nhập cá nhân bằng cách chuyến nhượng lòng vòng qua cá nhân để hưởng thuế suất 0,1% đối với hoạt động chuyển nhượng vốn góp trong Công ty Việt Hân Sài Gòn.

Tổng Thanh tra Chính phủ cũng kiến nghị Thủ tướng giao Ngân hàng Nhà nước Việt Nam chỉ đạo cơ quan Thanh tra, Giám sát ngân hàng thực hiện thanh tra toàn diện hoạt động cấp tín dụng trong giai đoạn từ năm 2013 đến nay và các khoản vay liên quan đến việc sử dụng Giấy CNQSDĐ, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất số BB971073 ngày 11/9/2010 của 4 cơ sở nhà, đất nói trên và xử các lý nghiêm vi phạm nêu tại kết luận này đối với tập thể, cá nhân có liên quan theo thẩm quyền.

Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn có nhiệm vụ chỉ đạo Vinafood 2 kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm và xử lý đúng quy định của pháp luật đối với tập thể, cá nhân có liên quan trong việc phối hợp với Công ty TNHH TM Quảng cáo Xây dựng Địa ốc Việt Hân thực hiện trái ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng khi chuyển dịch khu đất công nói trên cho tư nhân trái luật, trái thẩm quyền.

Mộc Lan